Lokantalarda genel olarak insanlar oturmakta olduğu yerlerde masalarında doğrudan hizmet almaktadır. Yemeklerin hazırlanma yeri her zaman için ayrıdır. Mutfak kısmında ısı yükleri ile beraber duman, gürültü ve koku düzeyleri de yüksek olmaktadır. Bu sebeple özellikle de yemeklerin hazırlanmakta olduğu mutfak bölümlerinde kokunun dışarı sızmaması için negatif basınçta tutmak gerekir. Yalnız çalışanların verimli olması açısından klima cihazı düşünülmelidir. Lokanta kısmında da yine klima tercihi yapılmalıdır.
Lokanta Cafe Barlar İçin Klima Seçimi
Lokanta kısmında aşağıda yer alan karakteristik öne çıkmaktadır:
- Yemek kokusu, yoğun insan ayrıca sigara dumanı sebebiyle bu kısımda yeterli havalandırma sağlanmalıdır. Basınç pozitif olmalıdır.
- Isıl yükler çok değişken olmaktadır. Gün içerisinde önemli farklılıklar oluşturmaktadır.
- Isıl yükler fazladır ayrıca gizli ısı kazancı yani nem kazancı oranı da belirgin olmaktadır.
- Yoğun olan saatlerde kapılardan yüksek oranda enfiltrasyonla hava girmektedir.
- Lokantaya bitişik mutfak birlikte çözülmelidir.
Lokantalarda yüksek havalandırma gereksinimi sebebiyle fan coil tarzı sistemler uygun olmamaktadır. Tam anlamı ile havalı merkezi klima santralleri kullanılabilmektedir. Değişken yükler sebebiyle kanal tipi birden çok sayıda split cihaz kullanımı da uygun olabilmektedir.
Lokantalarda servis barı, servis masası gibi yerlerden lokal egzoz yapılması gerekir. müşterilerin oturmakta olduğu alana kokunun gelmemesi gerekir. özellikle mutfakta kaynakların üstüne davlumbazlar ile havanın toplanıp egzoz edilmesi gerekir. Bu durum gerekli hava miktarlarında önemli bir azalma sağlamaktadır. Fakat mutfakta emilen büyük miktarda hava yerine taze havanın mutfağa ayrıca beslenmesi gerekir. Bu havanın da lokanta kısmından emilmesi hijyen sebebiyle istenmemektedir. Ayrıca bu uygulama da geçmişte kalmıştır.
Mutfak ve lokanta hacimlerinden emilerek egzoz edilen hava yerine, taze hava ayrı ayrı buralara beslenmelidir. Lokanta uygulamalarında müşteri kalkış süresi kısa olduğu için, belirli saatlerde giriş-çıkış yoğunlaştığından enfiltrasyon dikkate alınmalıdır. Döner kapı ya da antre uygulamasının yapılmaması gerekir. Besleme havasının alındığı yer ile egzoz havalarının atılmakta olduğu yerlerin dikkatli olarak seçilmesi gerekir. atılan havanın da yeniden emilmesi önemli bir konudur.
Lokanta, kafe (cafe) ve barlar genel olarak m²’ye düşen insan sayısının çok fazla olduğu, sigara içilebilen ortamlar-mekânlardır. Bu gibi ortamlarda aşağıdaki pratik değerler hesaplamalarda kullanılabilmektedir.
- Taze hava gereksinimi (kişi başı 50-70 m³/h)
- İnsanlardan gelen ısı kazancı (kişi başı 100 kcal/h)
- Alan için diğer kaynaklardan iç ısı kazancı (5 m²’ye düşen insan sayısı 1 ya da 1’den çoksa ihmal edilebilir) m² başına 50 kcal/h kabul edilebilmektedir.
- Güneşten gelmekte olan ısı kazancı (sera tipinde ya da batı-doğu cephesinde büyük cam olan bölümler haricinde) ihmal edilebilmektedir.
- Aydınlatmadan gelmekte olan ısı kazancı m²’ye 25 Watt civarında alınabilir (yalnızca aydınlık mahaller için geçerlidir).
Servis hizmeti verilmekte olan yani müşterilerin oturduğu alanların %10-15 civarında pozitif basınçta tutulması gerekir. Açık mutfaklı olan, mutfakları doğrudan servis alanına açılmakta olan restaurantlarda egzoz debisi hesaplaması yaparken, mutfak davlumbazından atılmakta olan hava miktarını göz önünde bulundurmak gerekir.
Davlumbazlardaki egzoz debileri çok yüksek olabilmektedir. Bu davlumbazlar çalışanları cereyan etkisine karşı etkilememekte ayrıca ocakta alev kopmalarına da neden olmamaktadır. Mutfak davlumbazlarında taze hava bağlantıları doğal akışlı olarak yapılmalıdır.
Ocak başı tarzında olan restaurantlarda davlumbaz kötü alt noktalarda kaldığı için, davlumbazdan kaçan koku ayrıca ortamdaki sigara dumanının dışarı atılması adına harici bir egzoz kanalı yapmak gerekir. Restaurant ve bar gibi yerlerde egzoz yoğunluğunun bar kısmından yapılması gerekir. Klima cihazına dönüş havasının alt kottan toplanması gerekir. Bu sayede tavan kotunda biriken ayrıca sigara dumanının yoğun olduğu havanın cihaza dönüş yeniden üşenmesi engellenmiş olur.
Taze hava miktarının fazla olması sebebiyle ısıtmada sorun yaşanmaması adına heat-pump cihazlar yerine daha çok doğalgaz ile çalışan cihazların veya LPG ile çalışan cihazların tercih edilmesi gerekir. çatı tipi cihazlarla yapılan uygulamalarda ekonomizor kullanımı ara mevsimlerde ayrıca akşam saatlerinde dış havanın entalpisi uygun olduğu anlarda free cooling yapma olanağı sağlamaktadır. Çatı tipi cihazlar ile yapılan uygulamalarda, kanal yer kotuna indirilerek uygun olan bir noktadan tek emiş yapılabilir. Ortam ısıtması için en ideal çözüm radyatör sistemi kullanmaktır.